Những món nem ngon trứ danh mang chung một tên gọi nhưng mang đến cho thực khách những trải nghiệm vị giác thú vị riêng của mỗi vùng đất.
Nem Phùng là đặc sản của thị trấn Phùng, huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội. Nem Phùng thường được dùng kèm tương ớt.
1. Nem Phùng
Nem Phùng (hay nem tai) được coi là một món ăn vô cùng độc đáo của Hà Nội. Món ăn này tuy đơn giản nhưng vô cùng hấp dẫn và được dùng trong bữa cơm gia đình, trong các bàn tiệc và là món quà rất có ý nghĩa mỗi khi đi xa.
Nguyên liệu làm nem Phùng khá đơn giản, gồm thịt nạc, bì lợn, gạo tẻ, gạo nếp nhưng phải qua quá trình tuyển lựa, chế biến cầu kì. Thịt làm nem thường là thịt mông sấn hoặc thịt thăn có cả nạc và mỡ. Thịt mua về được cắt thành từng miếng nhỏ, nhúng qua nước sôi cho chín tái, lọc thịt nạc riêng, thịt mỡ riêng rồi xắt nhỏ, trộn với gia vị cho vừa đủ đậm đà.
Công đoạn quyết định tới chất lượng nem là việc làm thính. Thính được làm từ bột đỗ xanh, đỗ tương, gạo nếp, gạo tẻ và một số gia vị khác. Những nguyên liệu này sau khi được rang vàng sẽ được cho vào cối xay nhuyễn và trộn đều cùng tai lợn.
Khi thưởng thức, nem tai được cuộn vào chiếc bánh đa nem kèm với một vài miếng sung muối chua, một ít lá sung, lá đinh lăng, một vài lá kinh giới. Chấm vào nước mắm dấm cay nhẹ, sẽ khiến cho bất kỳ ai từng thử qua đều phải nhớ mãi món ăn này.
2. Nem chua Thanh Hóa
Nem chua Thanh Hóa từ lâu đã trờ thành một món ăn nổi tiếng trên mọi miền đất nước tử Bắc vào Nam. Điểm đặc biệt để phân biệt nem chua Thanh Hóa với nem chua các vùng khác chính là lá đinh lăng- một loại lá gói lót trong nem.
Nem chua là món quà của xứ Thanh.
Người biết thưởng thức sẽ đưa lên mũi hít thử một hơi trước khi ăn. Nem ngon sẽ có mùi vị thơm chua phảng phất, có thoáng qua cái cay cay của hạt tiêu và hăng hăng của lá đinh lăng. Làm nem là một nghề độc đáo, không khó nhưng phải có những bí quyết nhất định. Nguyên liệu chủ yếu bao gồm thịt nạc xay nhuyễn; bì lợn luộc chín và thính.
Tuy nhiên, quan trọng nhất vẫn là khâu pha chế: thứ gì làm trước, thứ gì làm sau, nhào trộn như thế nào…và khâu vệ sinh cũng như kỹ thuật gói nem cũng rất nghiêm ngặt. Do vậy, phải thực sự là nhà có nghề gia truyền mới làm nên món ăn lạ miệng và lôi cuốn.
3. Nem lụi Huế
Nem lụi được xem là một trong những đặc sản của Thừa Thiên Huế mà bất kỳ ai đến thăm miền đất cố đô này cũng đều phải thử. Món ăn mang hương vị Trung Bộ độc đáo để lại ấn tượng sâu sắc cho mọi du khách trong và ngoài nước.
Những chiếc nem lụi được cuốn cùng với rau sống, cà rốt, dứa…
Nem lụi được chế biến khá đơn giản với thịt heo giã nhuyễn trộn với bì thái mỏng, mỡ heo thái hạt lựu ướp cùng muối, tiêu đường, thính. Sau đó, người ta lụi hỗn hợp này vào từng chiếc đũa tre nhỏ và nướng trên bếp than. Mới thưởng thức, hương thịt thơm nức tỏa ra trên từng chiếc đũa tre đã khiến lòng người không khỏi xao xuyến. Ấy chính là nét hấp dẫn đầu tiên mà món nem lụi đem lại.
Những chiếc nem lụi thường được được nướng vàng ươm, thơm phức.
Khi ăn, người ta thường ăn kèm với bánh tráng, rau thơm, khế chua, chuối xanh, sung… tùy theo khẩu vị mỗi người. Món ăn là sự kết hợp hài hòa của các hương vị: mùi thơm của miếng thịt đã nướng vàng, chút cay cay của tiêu và ớt, độ ngọt và bùi bùi của nước chấm sền sệt, vị tươi mát từ rau xanh…
4. Tré Bình Định
Nói đến các món nem chua mồi nhậu hấp dẫn không thể bỏ qua Tré của Bình Định.
Nguyên liệu để làm nên món tré nức tiếng đều là những nguyên liệu quen thuộc của địa phương: thịt tai heo, thịt đầu heo, thịt ba chỉ cùng với gia vị mè, thính, riềng, ớt, lá ổi non và tỏi.
Gói tré là một công đoạn vô cùng quan trọng và cầu kỳ. Các nguyên liệu được cuốn thật chắc tay trong một lớp lá chuối, lá ổi. Sau đó, tré được khoác bên ngoài “vỏ bọc” rơm dày, bó chặt hai đầu bằng lạt. Cách gói công phu này khiến cho món tré Bình Định có thể để được lâu trong nhiều ngày.Tré được ủ lên men một cách tự nhiên, sau 2 đến 3 ngày sẽ tự chín, các gia vị sẽ thấm đều vào nhau để tạo nên hương vị đặc trưng của món ăn.
Trong những ngày lễ Tết, đây là món ăn không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình người dân đất Võ và trong bữa nhậu hàng ngày của dân bản địa.
5. Nem nướng Ninh Hòa
Nem Ninh Hòa mang một hương vị đặc trưng rất riêng do được chế biến bằng loại thịt heo đất đỏ nổi tiếng.
Một món nướng ngọt thơm kết hợp với nước chấm và các loại rau kèm theo làm cho món ăn hấp dẫn cả người dân địa phương và mọi du khách gần xa. Một phần nem nướng khá cầu kỳ, gồm khoảng 6-8 miếng thịt dăm lụi và vài miếng bánh tráng chiên giòn. Ăn kèm với các loại rau đủ mùi vị: cay, chua, chát… có nơi còn có thêm dưa chua và hành chua.
6. Nem Lai Vung – Đồng Tháp
Nem Lai Vung trông rất hấp dẫn với màu hồng tươi hấp dẫn.
Nem Lai Vung có màu đỏ hồng tươi, được gói trong lá chuối và dùng làm món ăn trong những buổi tiệc hoặc trong bữa cơm gia đình. Ngoài ra món này cũng rất hợp để ăn chơi, lai rai vì vị chua ngọt cay ngon miệng.
Cách chế biến nem Lai Vung khá công phu, tùy bí quyết của từng gia đình. Thịt nạc lọc hết gân, mỡ, xắt mỏng cho vào cối, thêm đường, muối vừa đủ và xay nhuyễn. Xay xong cho da heo , thính vào trộn, không quên rắc vài hạt tiêu và miếng tỏi xắt mỏng. Cuối cùng nem được gói vào lá chùm ruột hay lá vông non, bên ngoài bọc một lớp lá chuối.
Khi nếm, hương vị chua, cay, mặn, ngọt, thêm độ giòn của mấy cọng bì càng tăng vị độc đáo khi thưởng thức.
