Đã thành thói quen, cứ mỗi khi có dịp về thăm nhà, anh em chúng tôi lại được mẹ “chiêu đãi” nhiều món ăn dân dã mang hương vị quê nhà. Nhưng không hiểu vì sao mà món canh trai nấu chuối của mẹ lại hấp dẫn và cuốn hút tôi đến kỳ lạ.
Dẫu vẫn biết ở vùng nông thôn huyện Anh Sơn, Nghệ An quê tôi, con cua, con ốc hay con trai rất dễ tìm kiếm. Với những ai không ngại bùn đất, dơ bẩn có thế ra ngoài đồng ruộng, ao hồ, chịu khó mò tìm một lúc cũng đủ bữa ăn cho cả nhà. Hoặc cùng lắm là tìm mua ngoài chợ, giá bán mỗi kg trai chỉ dao động từ 8 – 10 ngàn đồng. Nhưng món canh trai nấu chuối của mẹ đối với tôi luôn là món ăn “sơn hào hải vị” mỗi khi có dịp về thăm nhà.
Cũng may là cả mấy anh em tôi cùng có sở thích “ kết” các món ăn từ con trai. Nên mỗi khi hay tin chúng tôi chuẩn bị về thăm nhà, thế nào mẹ tôi cũng tìm cách kiếm cho bằng được mớ trai để chế biến món ăn, trong đó không thể thiếu món canh trai nấu chuối.
Khi thì mẹ ra chợ tìm mua, khi thì mẹ tự tay đi bắt. Có điều, dù là mua hay bắt, thì lúc nào mẹ tôi cũng biết cách lựa chọn được những con trai tươi ngon để nấu món ăn cho anh em tôi.
Những con trai tươi ngon ở miền quê xứ nghệ.
Chỉ từ mớ trai kiếm được, mẹ tôi có thể “ bày” ra rất nhiều món, nào là món trai xào bầu, trai nấu miến… Nhưng để nấu với chuối, mẹ tôi ưu tiên chọn những con trai tươi sống, có vỏ dày, màu đen. Theo mẹ tôi, những con trai như vậy thịt sẽ nhiều, dễ chế biến, món ăn lại có nhiều vị ngọt.
Sau khi đã ngâm và làm sạch trai trong nước vo gạo, nhúng qua nước lã lần nữa, mẹ tôi đem bỏ vào nồi đổ nước sâm sấp, cho lên bếp luộc. Mẹ bảo, vì trai mau chín nên không được luộc quá lâu, chỉ cần luộc sơ qua là được. Trai sau khi luộc sơ qua, thì tách bỏ vỏ, nặn bỏ chất bã thải, rửa sạch, thái nhỏ, để ra rổ cho ráo nước. Với nước luộc trai, nên để lắng một lúc, sau đó chắt lấy nước trong, bỏ phần nước cặn bã, nước này dùng làm nước nấu, thay thế nước giếng khơi như mọi khi vẫn dùng để luộc rau, nấu cơm.
Món canh trai nấu chuối thơm ngon.
Có nhiều loại chuối có thể kết hợp với con trai để tạo ra món ăn ngon. Tuy nhiên theo kinh nghiệm của nhiều “tay thợ nấu” ở quê, ngon nhất vẫn là loại chuối lùn ( chuối tiêu). Những quả chuối đem chọn để nấu phải là những quả không quá già, hoặc quá non. Bởi quá non sẽ làm cho món ăn có vị chát, quá già sẽ làm giảm mùi vị đặc trưng của chuối, như vậy sẽ không ngon.
Chuối sau khi tước bỏ vỏ, chẻ đôi, cắt khúc nhỏ vừa ăn, cho vào ngâm trong nước khoảng độ 20 phút cho ra hết nhựa, sau đó vớt ra rổ để ráo nước.
Khi mọi thứ đã chuẩn bị xong xuôi, mẹ tôi bắc nồi lên bếp, phi hành mỡ cho thơm rồi trút thịt trai đã được luộc trước đó vào để xào. Khi thịt trai qua lửa đã săn lại thì đổ chuối vào xào khoảng 15 phút nữa. Tiếp đến đổ nước luộc trai vào, đậy kín vung nấu sôi đến khi miếng chuối chín nhừ, thịt trai mềm vừa ăn thì chế ít mắm, muối, bột ngọt vào trộn đều. Chỉ khi gần bắc xoong xuống khỏi bếp, mẹ tôi mới cho ít lá lốt, tía tô thái nhỏ vào là món ăn đã hoàn thành, có thể múc ra tô để thưởng thức.
Tô canh trai nấu chuối màu vàng nhạt nóng hổi, bốc khói thơm nghi ngút, chỉ nhìn thôi cũng đã đủ lôi cuốn cả nhà ngồi quây quần bên mâm cơm.
Với tôi không có gì hạnh phúc hơn khi lâu ngày về thăm nhà, được quây quần bên gia đình, lại thưởng thức món canh trai nấu chuối ngọt mát dân dã do chính tay mẹ nấu cùng những món ăn chan chứa hương vị quê.
